Hoeveel moet je als zzp’er sparen voor je pensioen? 

Wanneer heb je als zzp’er voldoende pensioen gespaard? 

Het jaarinkomen als zelfstandige (voor wie het zzp-inkomen het hoofdinkomen is) bedroeg in 2019 gemiddeld 40 duizend euro. In principe spreek je over voldoende pensioen wanneer je netto pensioeninkomen toereikend is om de uitgaven op pensioendatum af te dekken. Mocht het inkomen niet voldoende zijn, dan moet je interen op je spaargeld of, in het ergste geval, je uitgaven naar beneden bijstellen. Soms zie je dat mensen op hun pensioendatum een hypotheek opnemen om van dat geld te leven. Bij de huidige lage rentestand is dat misschien geen slecht idee. 

De meeste mensen die wij spreken vinden het lastig om in te schatten welke kosten ze op hun pensioendatum nog hebben. Belangrijk is om vooraf in te schatten of de kinderen het huis al uit zijn, de hypotheek is afgelost en welke vakanties je nog wilt doen. Maar ook: wat betekent de inflatie op lange termijn? Omdat voor veel mensen het pensioen nog ver van hun bed is, stellen ze het plannen hiervan uit. In plaats daarvan zou het beter zijn om jezelf af en toe eens te vragen of je op je pensioendatum meer of minder inkomen nodig hebt dan dat je nu hebt. 

Pensioen berekenen voor een zzp’er 

Laten we eens een eenvoudige rekensom maken. We gaven al aan dat het gemiddelde inkomen van een zzp’er € 40.000,- bruto per jaar is. Een gangbaar goed pensioen zou dus 70% daarvan zijn, zijnde € 28.000,- per jaar. Uit de AOW ontvang je al € 11.500,- bruto per jaar (in geval van samenwonend). Mocht je verder geen pensioen via een werkgever hebben opgebouwd, dan betekent dit dat je dus nog bruto € 16.500,- aan inkomen mist. 

Als zzp’er valt dit netto anders uit dan bij een gemiddelde werknemer. Als ondernemer heb je namelijk (onder voorwaarden) recht op diverse aftrekposten waardoor je huidige inkomen netto hoger uitvalt dan bij een werknemer met hetzelfde bruto-inkomen. Als ondernemer hou je bij een gemiddelde winst van € 40.000,- (rekening houdend met de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling (2022)) ongeveer € 2.800,- netto per maand over (een werknemer zou ongeveer bij een vergelijkbaar inkomen netto ongeveer € 2.600,- overhouden).  

Als je vanaf de AOW-datum daar netto 90% (= € 2.500,-) van over wilt overhouden, dan heb je ongeveer € 30.000,- netto en € 37.000,- bruto per jaar aan pensioeninkomen nodig.  

Van de overheid ontvang je uit de AOW al € 11.500,- bruto per jaar (mits je niet in het buitenland hebt gewoond). Er resteert dus nog een behoefte van € 25.500,- bruto per jaar aan aanvullend pensioeninkomen. De netto AOW-uitkering is € 850,- per maand. In dit geval is er dus netto € 1.650,- extra per maand aan inkomen nodig. Stel dat je dit aanvullende bedrag minimaal 20 jaar wenst te ontvangen, dan zou je dus op de AOW-datum € 396.000,- aan spaargeld moeten hebben. Let op: hier is nog geen rekening gehouden met inflatie, maar ook niet met eventuele renteopbrengsten. 

De gemiddelde leeftijd van een startende ondernemer was in 2019 35 jaar. Bij een AOW-leeftijd van 67 jaar heeft deze ondernemer dus 32 jaar de tijd om dat kapitaal bij elkaar te sparen of beleggen. Bij een huidige rente van 0% is dat maandelijks € 1.030,-. Als je dat elke maand aan de kant zou leggen, dan hou je van je nettowinst een netto besteedbaar inkomen over van nog maar € 1.770,-. Indien je gaat beleggen met een gemiddeld rendement van 5% is de inleg nog maar € 420,- per maand.  

Gelukkig zijn er ook andere mogelijkheden waar de belastingdienst je een beetje bij helpt. 

Meer pensioen opbouwen via een lijfrenteverzekering of bankspaarproduct 

Als zzp’er zijn er nog een aantal andere manieren om te sparen of beleggen voor je pensioen. Je kunt bijvoorbeeld een lijfrenteverzekering of bankspaarrekening openen. Deze twee opties lijken in essentie veel op elkaar en vallen fiscaal gezien onder de noemer ‘lijfrente’. Je sluit hiermee een financieel product af bij een bank of verzekeringsmaatschappij waar je maandelijks een bedrag in legt. Vanaf je AOW-leeftijd wordt het eindsaldo beschikbaar gesteld en maandelijks aan jezelf uitgekeerd.  

Voordelen: 

• Het geld is (in principe) pas beschikbaar wanneer je de AOW-leeftijd hebt bereikt. Je kunt niet in de verleiding komen om eerder je geld op te nemen. 
• De inleg is, onder bepaalde voorwaarden, aftrekbaar in Box 1 op je inkomen. Hierdoor ‘kost’ de inleg je netto minder omdat je een deel terugkrijgt van de belastingdienst. 
• Je betaalt geen vermogensbelasting over het gespaarde bedrag, maar wel inkomstenbelasting in Box 1 over de lijfrente-uitkeringen. 
• Vaak is de aftrek in Box 1 nu hoger dan de belasting die je vanaf AOW-datum moet betalen over de uitkeringen. Je behaalt hiermee een fiscaal voordeel. 

Nadelen: 

• Je hebt geen beschikking over je geld. Indien er tussentijds een onverwachtse uitgave is, is het niet mogelijk aan het geld te komen en dit te betalen (tenzij je je heel veel belasting wenst te betalen. Er is een uitzonderling in geval van arbeidsongeschiktheid). 
• Er zijn verschillende belastingregels die regelmatig wijzigen. Neem voor meer informatie contact op met KPRA. 
• In de uitkeringsfase vanaf de AOW-datum mag je niet zelf bepalen hoe je de uitkering wenst te ontvangen, maar ben je afhankelijk van de wettelijke regels.